Uganda'daki Aile Şirketleri: Aile Şirketlerinin Başarısızlığı ve Örgüt Kültürünün Rolü Üzerine Görüşler

Özet

Aile şirketleri (AB'ler), çalışan nüfusun %75'inden fazlasını istihdam eden ve dünyadaki ekonomik büyümeye en yüksek katkı sağlayan %75'in üzerinde GSYİH ile dünyadaki tüm işletmelerin %80- %98'ini oluşturur. AB'lerin hayatta kalması, daha iyi ardıllık, stratejik yönetim ve planlama faktörleri ile ilişkili olsa da kayırmacılık, zayıf iletişim, içe dönüklük, çatışmalar, finansal disiplinsizlik ve profesyonellik eksikliği AB'leri kolayca başarısız kılar. Bazı araştırmacılar Örgüt Kültürünün (ÖK) AB'lerin hayatta kalmasında önemli bir rol oynadığını dile getirmektedirler. Bu bağlamda bu çalışmada Uganda'daki AB'lerin başarısızlıklarının nedenlerini ve AB'nin hayatta kalmasında ÖK'nin rolünün araştırılması amaçlanmaktadır. Bu çalışma, ÖK'yi ataerkil, bırakınız yapsınlar (laissez-faire), katılımcı ve profesyonel kültürler biçiminde gören Gibb Dyer'ın ölçeğini kullanmaktadır. Buradan hareketle ÖK'nin AB'lerin ilk nesillerin ötesinde hayatta kalması üzerindeki etkisini ortaya çıkarmak için nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen veriler ise yayınlanmış eserler üzerinde bağımsız bir nitel tanımlayıcı yaklaşım olan tematik içerik analizi yoluyla incelenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, profesyonel kültürde gelişmek için yeni başlayan AB'lerin ataerkil bir kültürü benimsemesi, çalkantılı durumlardan ve kayırmacılıktan geçenlerin katılımcı bir kültürü benimsemesi, büyüme ve genişlemeden geçenlerin ise bırakınız yapsınlar (laissez-faire) kültürünü benimsemesi gerektiği ve profesyonellikten yoksun ve büyük boyutlu AB'lerin ise değişmesi gerektiği ortaya çıkmaktadır.